Bir ceviz bahçesi tesis edilmeden önce, çeşit seçimini yapabilmek için gerekli en önemli bilgi;

METEOROLOJİK VERİLER’dir.

Ayrıca bu veriler, “ceviz bakım programı:aylar” bölümünde anlatıldığı gibi, sulama rejimi ve bitki besleme programını da yönlendirecek kriterler içerir.

Ekteki fotoda görüldüğü üzere;

Önemi: doğru çeşit seçimi, ceviz bahçesinin başarısındaki ana unsurlarından biridir.Zira; bir çok emek ve zaman harcanmış bir bahçede sonuç hüsran olabilmektedir.Unutmamak gerekir ki;çeşit tespitinin ana kriteri, ceviz bahçesi tesis edilecek arazinin METEOROLOJİK VERİLER‘idir. Bahçe kurulumuna başlamadan önce, yöreye ait mümkünse son 40 yıla ait bu veriler meteoroloji müdürlüklerinden temin edilmelidir.Bu veriler nelerdir ?

EN DÜŞÜK HAVA SICAKLIĞI(EDHS); bu kriter, dikilecek çeşidin, kış soğuklarından etkilenip etkilenmeyeceğini belirler.Bir nevi ağacın HAYATİYETİ söz konusudur.Zira; her çeşidin kendine özgü iklim istekleri olduğu gibi, en düşük hava sıcaklık dayanımları da farklıdır.Örneğin, yerli YALOVA çeşitleri, ılıman çeşitler olup kış soğuklarına çok dayanıklı değillerdir.Bu çeşitlerin eksi -18-22°C de, yaşları kaç olursa olsun, ölümleri kaçınılmazdır.Buna benzer,son yıllarda ülkemizde çok rağbet gören(!) CHANDLER, PEDRO, FERNOR  gibi ana çeşitler de ılıman tipler olup aynı dayanım kriterleri, bu çeşitler için de geçerlidir.Bu çeşitler ,  karasal ve kışları soğuk geçen bölgelere kesinlikle DİKİLMEMELİDİR.(foto sıra no:1′deki arazinin EDHS kriteri: eksi -25,6°C’dir.)

İLKBAHAR SON DON TARİHİ(İSDT); bu kriter, ağacın yapraklanma ve çiçeklenme dönemlerinde karşılaşabilecekleri don tehlikesi bakımdan önemlidir.Bir nevi meyvelerin HAYATİYETİ söz konudur.Bu nedenle, yapraklanma ve çiçeklenme tarihleri, son don tarihinden sonra olan çeşitlerin seçilmesi önemlidir.Ülkemizde, son don tarih ortalaması yaklaşık 25 nisan ile 5 mayıs tarihleri arasıdır.(foto sıra no:1′deki arazinin İSDT kriteri: eksi -2°C ile, 2 mayıs tarihindedir.)

SONBAHAR ERKEN DONLARI(SEDT); bu kriter, ağacın o yılki sürgünlerinin sonbaharın erken donlarından etkilenip etkilenmeyeceğini belirler.Bir nevi sezon sürgünlerinin HAYATİYETİ söz konusudur.Bu nedenle, sonbahar erken donlarından etkilenmeyecek, vejetasyon süresi kısa çeşitler seçilmelidir ki; hem sezon sürgünleri ve meyve gözleri erken donlardan zarar görmesin, hem de sürgünleri  kışa hazırlanabilsin.(foto sıra no:1′deki arazinin SEDT kriteri: eksi -2°C ile, 29 eylül tarihindedir.)

SOĞUKLAMA SÜRESİ; bu kriter, meyve tutumunu belirleyen unsurdur.Zira; her ceviz çeşidinin dinlenme döneminde, kendine özgü belirli bir süre soğuk hava ihtiyacı vardır.Bu süre, ceviz çeşitlerinin, +7,1 °C ile 0°C arasında geçirdikleri saat miktarıdır. Ceviz çeşitlerinin, 700 saat ile 2200 saat arasında değişik soğuklama süreleri vardır.Ülkemiz genelinde, soğuklama süresi ortalaması 1800-2000 saat civarıdır.

 Not: foto sıra no:1‘deki gibi minimum verilere, garanti opsiyon payı olarak eksi -5°C, daha ilave edilmelidir.Zira; ülkemizdeki birçok meteoroloji istasyonu, yerleşim yerlerinin içlerinde kalmış veya yerleşim yerlerinin çok yakınındadırlar.Yerleşim merkezlerinde  kışın,gerek evsel kaynaklı soba dumanları ile gerekse de fabrikaların ve araçların yaymış oldukları dumanlar, şehri, açık alana göre yaklaşık 5 °C kadar daha ılık tutar.

Unutulmamalıdır ki; her yerleşim merkezi, kendi iklimini yaratır.

Not: Meteorolojik verilerin son 40 yıllık bilgilerine ulaşamıyorsak bile, 2011-2012 yılı kış verileri de işimizi görebilecektir.Zira; ülkemizde son 50 yılın en sert kışı, 2011-2012 kışında yaşanmıştır.Bu yılın bilgileri de bize ışık tutabilir.

Not: Ülkemiz ortalama rakımının 1000 mt ve ortalama en düşük sıcaklığının da eksi -22-25°C arası olduğu göz önünde tutulursa, soğuğa dayanıklı çeşitlerin tercih edilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır.Ilıman çeşitler içinse sınır değer eksi -15-18°C’ arasında olduğu da göz önünde tutulmalıdır.

Not: dikim sonrasında, ” ceviz bahçesinde bulunması gereken aletler” konusunda anlatılan,harddiskli dijital termometre temin ederek, direkt bahçemizle ilgili  meteorolojik verilerin noktasal değerlerini tespit etme imkanımız olacaktır.

Not: foto sıra no:1‘deki bu görüntü, uygulaması yapılmış, 11.000 ağaçlık bir ceviz bahçesinin, METEOROLOJİK VERİ‘lerinden alınmıştır.

Follow

Paylaş