9
Aralık
2012
Bir ceviz fidanının, araziye dikildikten sonra yıllara göre kök sisteminin gelişimini inceleyelim.
Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;
Tanımı: sağlıklı bir ceviz fidanı, araziye dikildikten sonra, kazık kök sistemi ve saçak kök sistemi yıllar itibari ile takip edilmelidir.Bahçe içinde seçilen KILAVUZ FİDAN, askıya alınıp , köklerine zarar vermeden tabanı açılarak kök sistemi açığa çıkarılmış ve incelenmiştir.İş makinesi ile tekniğine uygun fidan çukuru açılmış(ki; toprak işleme bölümünde anlatılmıştır) ve halka damla sulama sistemi(ki; damla sulama sistemi bölümünde anlatılmıştır)ile sulanmış olan bu fidanın kök sisteminin , her yöne eşit şekilde gelişmiş olduğu,kazık kökünün de tabana doğru gittiği(foto sıra no:3) gözlenmektedir.Ayrıca, kök sisteminde hastalık ve zararlıya rastlanmamıştır.Bu da bize ceviz fidanının kök sisteminin sağlıklı olduğunu göstermektedir.Ceviz fidanının kök sistemindeki sağlıklı gelişimi, toprak üstü gelişiminden de anlaşılmaktadır.Zira;fidanın toprak yaşına uygun, üst formu ile 5 dallı taç yapısı ve yaklaşık 120 cm yüksekliğindeki uygun taç yüksekliği, ceviz fidanının gayet sağlıklı olduğu anlamına gelmektedir.
Not:fotolarda görülen bu fidanın toprak yaşı 29 aylıktır ve vejetasyona henüz başlamamıştır.Etken kök derinliği 50 cm dir.
Püf noktası: doğru dozajlarda bir bitki besleme programı yapabilmek için, ceviz ağacının yıllara göre, etken kök derinliğini bilmek gerekir.Bitkinin etken kök derinliği orantılanarak ancak bitki beslemedeki doğru dozajlar tespit edilebilir.
Sağlıklı bir ceviz fidanının, sağlıklı bir şekilde geliştiği düşünülürse, yıllara göre fidan etken kök derinliği(yanal yarı çap)ve buna bağlı etken toprak hacmi şöyledir;
1.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 30 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,027 m³
2.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 40 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,064 m³
3.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 50 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,125 m³
4.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 60 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,216 m³
5.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 70 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,343 m³
6.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 90 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,729 m³
7.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 120 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 1,728 m³
8.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 200 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 8,000 m³
9.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 300 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 22,500 m³
10.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 400 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 64,000 m³
Not:10.yıldan sonra ki ölçülere yıllık % 10’luk bir artış ilave edilmelidir.
Bir ceviz bahçesinin, kurulumunda dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan
bir tanesi de FİDAN KALİTESİ’dir.
Zira; ceviz bahçesinin gelişimi ve verimi, bire bir bu konuyla alakalıdır.
Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;
Önemi: fidan kalitesi, ceviz bahçesinin gelişimi ve verimi ile doğrudan bağlantılı bir husustur.Kaliteli bir ceviz fidanından aranılması gereken özelliklerin başında, KAZIK KÖK sisteminin sağlamlığı gelir.(foto sıra no:1 ve2)
Zira; kazık kök sistemi, bitki su ihtiyacının yaklaşık % 70’ini karşılayan köktür. Sağlam bir kazık kök, gevşetilmiş bir toprakta, dikimi takiben hızla toprağın derinliklerine giderek,(bitkiye rutin bir bakım programı uygulanmasa bile),bitkinin yaşamasının garantisi haline gelir.Bundan dolayı, fidanın kazık kök sisteminin kesilmemiş ve zarar görmemiş olması gerekir.Kazık kök sistemi zarar görmüş ise; kazık kökün ucundan kesilmesinin de bir püf noktası vardır.Kazık kökün kesim noktasının çapı, fidanın(toprak üstündeki 5.inci cm’sindeki) çapına oranı 1/3 olmalıdır.Örneğin; fidanın çapı 15 mm ise, kazık kökün uç noktasından kesilebilecek en yakın çap, en fazla 5 mm olmalıdır.
Bu durumda, ceviz fidanı tekrar kazık kök sistemi geliştirebilmektedir.
Ayrıca, ceviz fidanında bulunması gereken diğer bir husus, sağlıklı ve zengin bir SAÇAK KÖK sistemidir.(foto sıra no:3 ve 4)Saçak kök, dikimden hemen sonra, bitkinin acil ihtiyacı olan suyun ve gübrenin ivedilikle emilimini sağlayarak bitkinin yaşamasını sağlar.Bundan dolayı da saçak kök, fidanın tutumu bakımından çok önemlidir.Ceviz fidanının köklerinde, hastalık ve zararlıların olmaması da önemlidir.
Püf noktası: sağlıklı bir ceviz fidanından istenilen parametreler ışığında, İDEAL FİDAN FORMÜLÜ(İFF)© ortaya çıkmaktadır.Bu formül, foto sıra no:4‘de de görüldüğü gibi, yeşil çizgi ile gösterilmiş fidanın kök uzunluğu(FKU), kırmızı çizgi ile gösterilmiş fidan gövde uzunluğu(FGU) ve mavi çizgi ile gösterilmiş fidan çapı(FÇ) ile parametrelendirilir. Çıkan sonuca kısmen,fidanın kök hacmi(FKH) de etkilidir.
“©İDEAL FİDAN FORMÜLÜ©İFF→
(fidan kök uzunluğu(cm)(FKU)÷fidan gövde uzunluğu(cm)(FGU)) x fidan çapı(mm)(FÇ)≥5,00
Çıkan sonucun ≥5,00 olması gerekmektedir.
Kabul edilebilir endeks ise 5 ile 25 arasındaki skaladır. Örneğin; kök uzunluğu(FKU)=30 cm, gövde uzunluğu(FGU)= 80 cm, fidan çapı(kalınlık)(FÇ)= 15 mm olan bir fidanın İFF DEĞERİ : (30÷80) x 15 = 5,63 olup, ideal fidan sınıfına girer.
Piyasalarda maalesef çok rağbet gören(!) uzun boylu bir fidanın, İFF değerini irdeleyecek olursak, örneğin; kök uzunluğu(FKU)=30 cm, gövde uzunluğufGU)=180 cm, fidan çapı(kalınlık)(FÇ)=20 mm olan bir fidanın İFF değeri : (30÷180) x 20 = 3,33 olup,ideal fidan skalasına uymamaktadır.Böyle bir fidan, müdahale edilmeden dikilecek olursa, % 100 ihtimalle fidan ucu(besleme yetersizliğinden dolayı) kuruma yapacak,% 50 ihtimalle de bu kuruma,fidanın bitki beslemesindeki zaafiyete göre tabana kadar ilerleyecek ve fidan ölecektir.Bu ceviz fidanının,İFF değerine uymamasının asıl nedeni, fidanın kazık kökünün (maalesef) bilinçsizce kesilmesidir.Zira, bu heybetteki bir fidanın kazık kökünün uzunluğu en az 50-60 cm’dir. Kazık kökünün bilinçsizce kesilmeyip, kök uzunluğunun 50 cm’de olduğunu varsayar isek, İFF değeri: (50÷180) x 20 = 5,55 olup, ideal fidan skalasına uygun hale gelecekti.
Ayrıca, İFF formülü, fidanın kazık kökü kesilmemiş olduğu durumlarda da, İFF skalasına uymayan uzun boylu sağlıklı bir ceviz fidanının, dikmeden önce fidanın kaç cm yükseklikten budanacağını bize göstermektedir.
Örneğin; kök uzunluğu(FKU)=30 cm, gövde uzunluğu(FGU)=150 cm, fidan çapı(kalınlık)(FÇ)=15 mm olan sağlıklı bir fidanın İFF değeri: (30÷150) x 15 = 3,00 çıkacağından, bu fidanın budanması gerekir.
Budama mesafesini bulmak için İFF değeri= 5 üzerinden formülü uygularsak : (30÷FGU) x 15=5 olacağından FGU= 90 cm sonucu çıkacaktır.Yani, bu verilere sahip bir ceviz fidanının ,90 cm’den budanması gerekmektedir.
Böylece ceviz fidanı , gerek tutumda ve gerekse de gelişimde(rutin bitki besleme şartları altında) asla zorlanmayacaktır.
Not: foto sıra no:5‘ de, sağlıksız, kazık kökleri kesilmiş ve saçak kökleri yok denecek kadar az olan ceviz fidanları ile sağlıklı, kazık kökü sağlam ve saçak kökleri sağlıklı ve zengin bir ceviz fidanı yan yana görülmektedir.
Bir ceviz bahçesinde yapılması gereken işlerin, doğru ve eksiksiz yapılabilmesi için
bir takım alet,ekipman ve demirbaşlar gereklidir.
Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;
Tanımı: bu malzemelerin adetleri, bahçe büyüklüğüne ve ağaç sayısına göre değişmekle beraber, mutlaka olması gereken malzemeler vardır.Tavsiye edilen malzeme listesi şöyledir;
çapa,kazma,kürek,bel,tırmık,orak,tahra,balta,manivela,balyoz,çekiç,keser,testere(el tipi),demir testeresi,pense,kerpeten,bağ makası,bağ bıçağı,maket bıçağı,tel makası,mini demir makası,eldiven,yağmurluk,çizme,baret,
el arabası,mala,zincirli boru anahtarı(3″‘lik),ingiliz anahtarı(3″‘lik ),anahtar takımı,tornavida takımı,metre,su terazisi,izolabant,koli bandı,termoflex,kova,bidon(10 lt),plastik varil,huni,sutut,mutfak tipi dijital terazi,baskül,
dijital harddiskli termometre,milli termometre,kumpas,el tipi mini mikroskop(X40’lık)yağmurölçer,nemölçer,Ph ölçer,Ecmetre,toprak numune alma burgusu,sırt tulumbası(kollu veya motorlu),şarjlı matkap,el tipi damlama delicisi,seyyar projektör,seyyar kablo(50 mt),mini el telsizi(çift),mini motorlu el hızarı,ot biçme makinesi,alet çantası gibi alet ve edavatlar mutlaka bulunmalıdır.
Ceviz bahçesinin büyüklüğüne,ağaç sayısının çokluğuna ve ağaçların büyüyüp gelişmesine göre;bahçe tipi traktör(4×4),römork,traktör arkası su tankı(3 tonluk),rotövatör, kobli,traktör arkası pülverizatör(1 tonluk ilaç tankı ve pompası),ATV(arazi taşıtı),portatif jeneratör, portatif benzinli su pompası,mini meteoroloji istasyonu gibi demirbaşların da bulundurulması, ceviz bahçesinin sağlıklı bakımı ve gelişimi için şarttır.
Not: foto sıra no:3‘de, el tipi toprak nem+ph ölçer, toprak sıcaklığını ölçen termometre ve yağmur ölçer hunisi görülmektedir.
Bir ceviz bahçesinde işimizi kolaylaştıran, mini el aletleri ve cihazları vardır.Bunlar,
yaptığımız işi, bilinçli yapmamıza yardımcı olurlar. Nem ölçer(irrometre),Ph ölçer,ECmetre(tuzluluk ölçer),Brixmetre gibi aletler, çok kullanışlı ve pratiktir.
Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;
Tanımı: foto sıra no:1 ve 2: profesyonel,sabit tip nem ölçer(irrometre)’dir. Cihazın 60,90,120 cm’lik boyları mevcuttur.Ceviz fidanının etken kök çevresine, damlama sisteminin ıslattığı bölgedeki toprağa monte edilir.Cihazın uç kısmı,derinlik olarak, fidanın etken kök derinliğine kadar indirilip sabitlenir ve şeffaf boru kısmı toprakla kapatılır.Bu cihaz ibreli göstergeli olup, topraktaki nem düzeyini ölçer.İstenilen gösterge seviyesi, toprağımızın yapısına göre, 30-50 birim arasını göstermelidir.İbre, 0-30 arasını gösteriyorsa, toprağımız fazlasıyla nemli demektir.İbre, 50 ve daha üzerini gösteriyorsa, nem azalması başlamış ve bitki su stresine girecek demektir.Bu cihaz bize, toprağımızın yapısına göre sulama aralığımızı ve sulama miktarımızı belirlememizi sağlayacaktır.Foto sıra no:2‘de gerçek bir ölçüm görülmekte olup, ibre 28 birimi gösterdiğinden,bitki kök seviyesinin nemi gayet iyi durumdadır.
Not: ibre, sulama yapıldıktan 4-5 saat sonra doğru ölçme konumuna gelir.Bahçemizin ilk yıllarında, cihazın 60 veya 90 cm’lik tipi kullanılabilir.
Foto sıra no:3: el tipi Ph ve nem ölçme cihazıdır.Toprağın Ph ve nemini kabaca ölçer,ancak hassas bir cihaz değildir.Fikir vermesi bakımından envanterde bulundurulabilir.
Foto sıra no:4: el tipi Ph ölçme cihazıdır.Oldukça hassas ve güvenilir bir cihazdır.Suyun Ph’ını ölçebildiği gibi, toprak bire bir oranında Ph oranı 7,00 olan saf su(veya kalibrasyon sıvısı) ile iyice karıştırılarak, oluşan toprak+su karışımı çökeldikten sonra, toprağın da Ph seviyesini ölçebilmektedir. Ayrıca, suyun sıcaklığını da ölçmektedir.
Foto sıra no:5: el tipi ECmetredir. Yani,suyun tuzluluk seviyesini ölçer.Yukarıdaki anlatılan gibi,toprakla suyun karışım işleminin aynısı yapılarak, toprağın da tuzluluk seviyesini ölçebilmektedir. Ayrıca suyun sıcaklığını da ölçmektedir.
Foto sıra no:6: el tipi Brixmetredir. Yani,meyvelerin aroma seviyesini ölçerek, hasat zamanının tayininde bize kılavuzluk eder.Birçok meyvenin olgunluk skalası, cihazın kataloğunda mevcuttur.
Not: ceviz bahçenizde tekniğine uygun olarak ölçtüğünüz,Ph ölçer ve ECmetre sonuçlarının, “toprak tahlili kriterleri” ile “su tahlili kriterleri” bölümünde anlatılan verilere uygunluğu daima kontrol edilmelidir.
8
Aralık
2012
Bir ceviz bahçesinde yapılan ve yapılacak işleri kayıt altında tutmak,
takip ve kontrol bakımından çok önemlidir.
Ekteki fotoda görüldüğü üzere;
Önemi: bir ceviz bahçesinde yaratılan tertip ve düzen ile yapılan işlerin kayıt altına alınması, yatırımdaki başarının şansa bırakılmamasına yardımcı olur.İşletmede tutulması gerekli kayıt defterleri;
+Günlük rapor defteri:bu deftere ceviz bahçesi ile ilgili,günlük hava sıcaklığı,toprak sıcaklığı,su sıcaklığı,toprak nemi değeri, varsa yağış miktarı değerleri ile uygulama yapılan işlerin detayları işlenir.
+Sulama defteri:uygulanan sulama suyunun uygulama tarihi,sulama saati,fidan başına debi değerleri ile sulama suyunun Ph değeri işlenir.(suyun Ph’ı ,el tipi mini Ph ölçerler ile ölçülebilir)
+Gübreleme defteri:uygulanan gübrelerin uygulama tarihi,gübre ismi ve içerik değerleri ile fidan başına düşen gramaj bilgileri işlenir.
+İlaçlama defteri:uygulanan ilaçların uygulama tarihi,ilaç ismi ve içerik değerleri, uygulama dozajı, uygulama hava sıcaklığı ve ilaçlama suyunun Ph değerleri işlenir.
+Envanter defteri:ceviz bahçesinde bulunan alet+edavat ve demirbaşlar ile, stoklardaki gübre, ilaç gibi sarf malzemeleri işlenir.
+Yevmiye defteri:arazide çalışan işçi yevmiyeleri ile dışarıdan kiralanarak çalıştırılan makinelerin listesi ve ödemeleri işlenir.
+Üretim defteri:ceviz bahçesinden hasat edilen ürünlerin, ağaç başına düşen bilgileri ile toplam üretim değerleri işlenir.
Not:bu kayıtların tamamı, dijital ortamda da tutulabilir.Ayrıca, defterler her yıl yenilerek yıllara göre saklanmalıdır.
DİJİTAL CEVİZ KİTABI© Tüm Hakları Saklıdır - Ceviz | Ceviz Hakkında Herşey
Yazılar ve resimler kaynak belirtilse dahi kullanılamaz.