Bir ceviz bahçesinin, kurulumunda dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan

bir tanesi de FİDAN KALİTESİ’dir.

Zira; ceviz bahçesinin gelişimi ve verimi, bire bir bu konuyla alakalıdır.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Önemi: fidan kalitesi, ceviz bahçesinin gelişimi ve verimi ile doğrudan bağlantılı bir husustur.Kaliteli bir ceviz fidanından aranılması gereken özelliklerin başında, KAZIK KÖK sisteminin sağlamlığı gelir.(foto sıra no:1 ve2)

Zira; kazık kök sistemi, bitki su ihtiyacının yaklaşık % 70’ini karşılayan köktür. Sağlam bir kazık kök, gevşetilmiş bir toprakta, dikimi takiben hızla toprağın derinliklerine giderek,(bitkiye rutin bir bakım programı uygulanmasa bile),bitkinin yaşamasının garantisi haline gelir.Bundan dolayı, fidanın kazık kök sisteminin kesilmemiş ve zarar görmemiş olması gerekir.Kazık kök sistemi zarar görmüş ise; kazık kökün ucundan kesilmesinin de bir püf noktası vardır.Kazık kökün kesim noktasının çapı, fidanın(toprak üstündeki 5.inci cm’sindeki) çapına oranı 1/3 olmalıdır.Örneğin; fidanın çapı 15 mm ise, kazık kökün uç noktasından kesilebilecek en yakın çap, en fazla 5 mm olmalıdır.

Bu durumda, ceviz fidanı tekrar kazık kök sistemi geliştirebilmektedir.

Ayrıca, ceviz fidanında bulunması gereken diğer bir husus, sağlıklı ve zengin bir SAÇAK KÖK sistemidir.(foto sıra no:3 ve 4)Saçak kök, dikimden hemen sonra, bitkinin acil ihtiyacı olan suyun ve gübrenin ivedilikle emilimini sağlayarak bitkinin yaşamasını sağlar.Bundan dolayı da saçak kök, fidanın tutumu bakımından çok önemlidir.Ceviz fidanının köklerinde, hastalık ve zararlıların olmaması da önemlidir.

Püf noktası: sağlıklı bir ceviz fidanından istenilen parametreler ışığında, İDEAL FİDAN FORMÜLÜ(İFF)© ortaya çıkmaktadır.Bu formül, foto sıra no:4‘de de görüldüğü gibi, yeşil çizgi ile gösterilmiş fidanın kök uzunluğu(FKU),  kırmızı çizgi ile gösterilmiş fidan gövde uzunluğu(FGU) ve  mavi çizgi ile  gösterilmiş fidan çapı(FÇ) ile parametrelendirilir. Çıkan sonuca kısmen,fidanın kök hacmi(FKH) de etkilidir.

“©İDEAL FİDAN FORMÜLÜ©İFF→

(fidan kök uzunluğu(cm)(FKU)÷fidan gövde uzunluğu(cm)(FGU)) x fidan çapı(mm)(FÇ)≥5,00

Çıkan sonucun ≥5,00 olması gerekmektedir.

Kabul edilebilir endeks ise 5 ile 25 arasındaki skaladır. Örneğin; kök uzunluğu(FKU)=30 cm, gövde uzunluğu(FGU)= 80 cm, fidan çapı(kalınlık)(FÇ)= 15 mm olan bir fidanın İFF DEĞERİ : (30÷80) x 15 = 5,63 olup, ideal fidan sınıfına girer.

Piyasalarda maalesef çok rağbet gören(!) uzun boylu bir fidanın, İFF değerini irdeleyecek olursak, örneğin; kök uzunluğu(FKU)=30 cm, gövde uzunluğufGU)=180 cm, fidan çapı(kalınlık)(FÇ)=20 mm olan bir fidanın İFF değeri : (30÷180) x 20 = 3,33 olup,ideal fidan skalasına uymamaktadır.Böyle bir fidan, müdahale edilmeden dikilecek olursa, % 100 ihtimalle fidan ucu(besleme yetersizliğinden dolayı) kuruma yapacak,% 50 ihtimalle de bu kuruma,fidanın bitki beslemesindeki zaafiyete göre tabana kadar ilerleyecek ve fidan ölecektir.Bu ceviz fidanının,İFF değerine uymamasının asıl nedeni, fidanın kazık kökünün (maalesef) bilinçsizce kesilmesidir.Zira, bu heybetteki bir fidanın kazık kökünün uzunluğu en az 50-60 cm’dir. Kazık kökünün bilinçsizce kesilmeyip, kök uzunluğunun 50 cm’de olduğunu varsayar isek, İFF değeri: (50÷180) x 20 =  5,55 olup, ideal fidan skalasına uygun hale gelecekti.

Ayrıca, İFF formülü, fidanın kazık kökü kesilmemiş olduğu durumlarda da, İFF skalasına uymayan uzun boylu sağlıklı bir ceviz fidanının, dikmeden önce fidanın kaç cm yükseklikten budanacağını bize göstermektedir.

Örneğin; kök uzunluğu(FKU)=30 cm, gövde uzunluğu(FGU)=150 cm, fidan çapı(kalınlık)(FÇ)=15 mm olan sağlıklı bir fidanın İFF değeri: (30÷150) x 15 = 3,00 çıkacağından, bu fidanın budanması gerekir.

Budama mesafesini bulmak için İFF değeri= 5 üzerinden formülü uygularsak : (30÷FGU) x 15=5 olacağından FGU= 90 cm sonucu çıkacaktır.Yani, bu verilere sahip bir ceviz fidanının ,90 cm’den budanması gerekmektedir.

Böylece ceviz fidanı , gerek tutumda ve gerekse de gelişimde(rutin bitki besleme şartları altında) asla zorlanmayacaktır.

Not: foto sıra no:5‘ de, sağlıksız, kazık kökleri kesilmiş ve saçak kökleri yok denecek kadar az olan ceviz fidanları ile sağlıklı, kazık kökü sağlam ve saçak kökleri sağlıklı ve zengin bir ceviz fidanı yan yana görülmektedir.

Follow

Paylaş

Bir ceviz bahçesinin kurulumunda yapılması gereken önemli işlemlerden biri de;

TOPRAK İŞLEME’ dir.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Önemi: toprak işleme yani fidan çukuru açımı işlemi,bahçe kurulumunda titizlikle yapılması gereken en önemli adımlardan biridir.Zira; bu işlem bahçe kurulduktan sonra , tekrar yapılabilecek iş işlem değildir.Fidan çukurlarının en az , 100 cm X 100 cm X 100 cm ebatlarında açılıp, toprak ters yüz edilerek tekrar kapatılması gerekir.Bu işlem genç fidanların,altındaki gevşek işlenmiş toprağı kullanarak çok hızlı köklenmesini ve gelişmesini sağlayacaktır.Böylece ceviz ağacı 4-5 yaşına geldiğinde, neredeyse kayayı bile delecek bir güce sahip hale gelir.Bu işlem, sulama suyunun ve sıvı gübrelerin çok derinlere kolaylıkla ulaşmasını da sağlayacaktır.

Püf noktası:bu işlemle dikilmiş bir ceviz fidanının, adi bel çukuruna dikilmiş bir ceviz fidanına göre gelişim farkı en az 7-8 kattır.

Not: yukarıdaki fotolarda,11.000 ağaçlık bir bahçenin çukur açımı işlemi görülmektedir.Çukur açımı toprak işlemesi, 140 cm eninde, 100 cm derinliğinde ve 250 cm uzunluğunda yapılmıştır.Yani, gevşetilen toprak hacmi yaklaşık  3,50  m3’dür.

Follow

Paylaş

Bir ceviz bahçesinin gerek gelişimini ve gerekse de verimini takip etmenin ve kontrol altında tutmanın  en önemli yolu,

” YAPRAK  TAHLİLİ ” ‘ dir.

Ekteki fotoda görüldüğü üzere;

Önemi: ceviz bahçesinde yapılacak yaprak tahlilleri, bitkiyi doğru yönetebilmemiz için, aksatılmaması gereken bir kontrol şeklidir.Yaprak tahlili, her yılın temmuz ayının ilk haftası yapılmalıdır.Gerek görüldüğü durumlarda aynı işlem, eylül ayının ilk haftasında da ikinci kez yapılabilir.Yaprak numuneleri, referans olması bakımından ceviz bahçesi kurulurken işaretlenen kılavuz ağaçlardan  alınmalıdır.Kılavuz ağaçların parseli temsil eden bölgelerden seçilmiş olmasına dikkat edilmelidir.

Numune alımı: yukarıdaki fotoda da görüldüğü üzere, numune yapraklar o yılın sürgünlerinden(üstteki ve alttaki kırmızı çizgiler o yılın sürgününü gösterir) alınmalıdır.Yapraklar o yılki sürgünün,orta kısmındaki(kırmızı renkli kısım) bölgeden alınmalıdır.Zira, sürgün ucunda taze yaprak, sürgün dibinde ise  yaşlı(kart) yapraklar olduğundan, bize doğru sonucu vermeyebilir.Alınan yapraklar, çok bekletilmeden aynı gün veya en geç ertesi gün, (güneş görmeyecek şekilde)laboratuvara teslim edilmelidir.Çıkacak tahlil sonuçlarına göre, bitki besleme programı revize edilmelidir.

Püf noktası: yapraklar mümkünse soğutuculu portatif termos kutularda taşınmalıdır.

Yaprak tahlilleri, bitki gelişim ve verimini kontrol altında tutabilmemiz için her yıl yapılacağından dolayı, referans noktası olması bakımından,her yıl aynı laboratuvara yaptırılması tavsiye edilir.

Not: optimum yaprak değerleri, ” cevizde optimum yaprak değerleri ” bölümünde anlatılmıştır.

Follow

Paylaş

Bir ceviz bahçesinin vazgeçilmez unsurlarından biri de DAMLA SULAMA SİSTEMİ’dir.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Önemi: bir ceviz bahçesinde, halihazırdaki en iyi sulama sistemi;(dikim aralığı mesafesinden dolayı), HALKA DAMLA SULAMA SİSTEMİ’dir.Zira; mevcut Mütemadi dripli damla sulama sistemleri, ağaç aralarına da su akıttığından dolayı, hem su israfı, hem de gübre israfı meydana gelmektedir..Ayrıca, daha da önemlisi,suyu tek hat üzerinde damlattığından dolayı, bitki kök sisteminin tamamına hitap edememektedir.

Halka damla sulama sisteminde ise, dripler, ağaç etrafına çevrildiği için,cevizin tüm kök sistemi eşit oranda sulanmış ve gübrelenmiş olacaktır.Zira; ceviz ağacının dal sistemi nasıl ise, kök sistemi de öyledir.

Tanımı: Sistem, su kaynağından başlar ve su, hidrosiklon filtre sisteminden(foto sıra no:1), içindeki pisliklerden temizlenmiş olarak çıkar.Daha sonra sulanacak araziye yönlendirilmiş ana taşıyıcı borulara girer.Bu ana boruların, fidan sırasına denk gelen yerinden, mini vanalar aracılığı ile su lateral(dağıtıcı tali hat) borulara yönlendirilir.Bu tali hatlar, ağaç diplerinden gider ve kör(deliksiz) borulardır.Bu sayede fidan arasındaki boşluklarda su ve gübre israfı olmaz.Lateralin ağaca denk gelen kısmından nozul(manifolt-köprü) aracığılı ile, fidanın dibine serilmiş olan halka şeklindeki dripli damlama borusuna suyun geçişi sağlanır.Böylece, suyun sadece ağaç dibine eşit şekilde akıtılması sağlanmış olur. Bu durum , hedefe bakmadan ateş edip, her seferinde hedefi onikiden vurmaya benzer.Zira suyun ve suyla birlikte gönderilmiş sıvı gübrenin, ağacın kökünden başka gidebileceği hiç bir yer yoktur.(foto sıra no:2 ve 3)

Püf noktası: Sulama sisteminde seçilecek drip debisi, toprak yapısına göre olmalıdır.Zira; toprak çok killi olup da , örneğin; saatte 4 lt akışı olan bir drip seçilirse, su yüzey akışa geçer ve bizim istemediğimiz bölgeler sulanmaya başlar.(foto sıra no:2) Bu da gereksiz su ve gübre kaybı demektir.

Halkalar, genç ceviz fidanında  ,sıkı sarım yapılarak döşenmeli(foto sıra no:2), ceviz geliştikçe ağaç izdüşümü çapından 1/3 oranında, iç taraftan döşenmelidir.(foto sıra no:3)(ağaç etken kök sisteminin, bu bölgede olmasından dolayı)(foto sıra no:4)

Son uygulanan sistemlerde ise, toprak üstünden(açıktan) giden kör boru(lateral)lar , artık toprağın 20 cm altından çekilerek , makineli toprak işlemede, hat üzerinde kalan yabancı otların da, kolayca mücadelesi yapılabilmektedir.(foto sıra no:5)

Follow

Paylaş

Bir ceviz bahçesi kurulumuna başlamadan önce, yapılması gereken ikinci önemli adım,

SU TAHLİLİ ‘ dir.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

 Püf noktası:su tahlili, bitki gelişim ve verimini kontrol altında tutabilmemiz için her yıl yapılacağından, referans noktası olması bakımından,her yıl aynı laboratuvara yaptırılması önemlidir.

Fotoda görülen gerçek bir su tahlil sonucudur ki; bu formdaki kriterlerin tamamı, bitkiyi yönetmemiz için gerekli donelerdir.

Bu donelere göre, su ıslahı için gerekli müdahaleler yapılır.

Bu donelere göre, bitki besleme programı belirlenir ve uygulanır.

Bu tahliller, her yılın mayıs ayının ilk haftası(gerekirse eylül ayının ilk haftasında da) yapılır, bunun için 1 lt’lik bir su numunesi yeterlidir.Ayrıca, bu sonuçlara  göre su ıslahı için gerekli müdahalelere devam edilmelidir.

Not: Optimum su tahlil kriterlerinden en önemlileri pH ve EC değerleridir.Sulama suyunun  pH değeri,7,00 olmalıdır.Su EC değeri maksimum 2000 µs/cm geçmemelidir.İstenilen EC değeri ise 200-400 µs/cm arasında olmalıdır.

Follow

Paylaş