Bir bahçede olması gereken sistemlerden biri de DAMLA SULAMA SİSTEMİ’dir. Yeni tesis edilmiş bir bahçede, yapılması gereken en doğru damla sulama sistemi; HALKA DAMLA SULAMA SİSTEMİ’dir.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Önemi: foto sıra no:1‘de görüldüğü üzere, yeni tesis bir bahçenin sulama sistemi olarak ” dıştan takma tek drip(meme)’li damla sulama sistemi ” seçilmiş, ancak bitki gelişimi oldukça yavaş  gerçekleşmekte iken, sulama sisteminin değiştirilerek ,  halka damla sulama sistemine çevrilmesi tavsiye edilmiştir.Yapılan bu değişiklikten sonra, foto sıra no:2‘ de görüldüğü üzere, bitki gelişmiş ve formlanmıştır. Bu sistem , sadece ağacın gelişimini değil verimini ve meyve kalitesini de oldukça arttırmıştır.Zira; HALKA DAMLA SULAMA SİSTEMİ’nin, en iyi tarafı , bitkinin  tüm kök sistemine, yeteri kadar suyu verebilmesidir.

Unutulmamalıdır ki; bütün bitkiler, ihtiyacı kadar SU, eksiği kadar GÜBRE isterler.

Not: yukarıdaki foto sıra no:1 ve 2′den de anlaşılacağı üzere, aynı bahçenin 2 yıl ara ile ne kadar iyi geliştiği, açık bir şekilde farkedilebilmektedir.

Not:foto sıra no:3‘de ise, HALKA DAMLA SULAMA SİSTEMİ KROKİSİ bulunmaktadır.

Not: bu konu ile detaylı teknik bilgi, ” damla sulama sistemi “ bölümünde anlatılmıştır.

Follow

Paylaş

Bir ceviz fidanının, araziye dikildikten sonra yıllara göre kök sisteminin gelişimini  inceleyelim.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Tanımı: sağlıklı bir ceviz fidanı, araziye dikildikten sonra, kazık kök sistemi ve  saçak kök sistemi yıllar itibari ile takip edilmelidir.Bahçe içinde seçilen KILAVUZ FİDAN, askıya alınıp , köklerine zarar vermeden tabanı açılarak kök sistemi açığa çıkarılmış ve incelenmiştir.İş makinesi ile tekniğine uygun fidan çukuru açılmış(ki; toprak işleme bölümünde anlatılmıştır) ve halka damla sulama sistemi(ki; damla sulama sistemi bölümünde anlatılmıştır)ile sulanmış olan bu fidanın kök sisteminin , her yöne eşit şekilde gelişmiş olduğu,kazık kökünün de tabana doğru gittiği(foto sıra no:3) gözlenmektedir.Ayrıca, kök sisteminde hastalık ve zararlıya rastlanmamıştır.Bu da bize ceviz fidanının kök sisteminin sağlıklı olduğunu göstermektedir.Ceviz fidanının kök sistemindeki sağlıklı gelişimi, toprak üstü gelişiminden de anlaşılmaktadır.Zira;fidanın toprak yaşına uygun, üst formu ile  5 dallı taç yapısı ve yaklaşık 120 cm yüksekliğindeki uygun taç yüksekliği, ceviz fidanının  gayet sağlıklı olduğu anlamına gelmektedir.

Not:fotolarda görülen bu fidanın toprak yaşı 29 aylıktır ve vejetasyona henüz başlamamıştır.Etken kök derinliği 50 cm dir.

Püf noktası: doğru dozajlarda bir bitki besleme programı yapabilmek için, ceviz ağacının yıllara göre, etken kök derinliğini bilmek gerekir.Bitkinin etken kök derinliği orantılanarak ancak  bitki beslemedeki doğru dozajlar tespit edilebilir.

Sağlıklı bir ceviz fidanının, sağlıklı bir şekilde geliştiği düşünülürse, yıllara göre fidan etken kök derinliği(yanal yarı çap)ve buna bağlı etken toprak hacmi şöyledir;

1.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 30 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,027 m³

2.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 40 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,064 m³

3.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 50 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,125 m³

4.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 60 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,216 m³

5.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 70 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,343 m³

6.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 90 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,729 m³

7.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 120 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 1,728 m³

8.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 200 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 8,000 m³

9.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 300 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 22,500 m³

10.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 400 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 64,000 m³

Not:10.yıldan sonra ki ölçülere yıllık % 10’luk bir artış ilave edilmelidir.

Follow

Paylaş

Bir ceviz bahçesinde, sulama rejimi, bahçemizin gelişimi ve verimi için göz ardı edilemeyecek kadar ÖNEMLİ bir konudur.Bir sulama rejimi uygulayabilmek için, kesinlikle bir su kaynağına ihtiyacımız vardır.

Su kaynaklarından biri de sezonluk DEPOLAMA HAVUZLARI’dır.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Önemi: bir ceviz bahçesinin tesisine, su kaynağı sorunu çözülmeden kesinlikle başlanmamalıdır.Zira; ülkemiz genelinde YANLIŞ BİR GENEL KANI olarak, ” ceviz su istemez” düşüncesi vardır ki; bu kanı, bir ceviz bahçesinin başarısını azaltan en önemli faktördür.Ceviz, bir çok meyve ağacına göre doğa şartlarına daha dayanıklı olsa da, susuzluk onun için de en büyük sıkıntıdır.Bu olgu, sadece yeni fidanın tutumu için değil, genç fidanın gelişimi ve ergen bir ceviz ağacının verimi için de geçerlidir.Bu durumda, başarılı bir ceviz bahçesi için su kaynağı ŞARTTIR.

Bilinen su kaynakları;

©arazi içinde bulunan açık kaynak suyu(pınar),

©arazi içinde bulunan artezyen,

©arazi içinde bulunan açık su kuyusu,

©tesis edilecek arazinin de dahil olduğu kanaletli su sistemine tabi olmak,

©tesis edilecek arazinin, sınırında bulunan, yaz-kış akışı olan, kentsel atıkları içinde barındırmayan temiz dere ve çay sularının kullanımı, ilk akla gelenlerdir.

Bu kaynakların bulunamadığı araziler için sezonluk çözüm ise DEPOLAMA HAVUZLARI‘dır.Bu havuzların, temel su kaynakları, kışın boşa akan yağmur veya eriyen kar sularıdır.Bu tip havuzların, arazi içinde tesis edileceği yer, bu tip kış sularının serbest akışı sonucu, havuza cazibe ile dolacak şekilde olmalıdır.Havuzdaki bu su, sulama sezonunda elektrikli veya portatif benzinli-dizel motopomplar ile, damla sulama sistemine basılır. Bu tip havuzların en pratiği membran kaplama, kauçuk kaplama veya naylon branda kaplama havuzlardır ki; en büyük avantajları, betonarme havuzlar gibi çok maliyetli olmamalarıdır.Tesis edilmeleri oldukça kolaydır.

Yapımı: Depolama havuzu tesis edilmeden önce, ne kadar bir miktarda su biriktirileceği  hesaplanmalıdır.Bu miktar; M³=ceviz sayısı X 72 lt X 22 X 1,5   olarak hesaplanır.Örneğin; 1000 ağaçlık  bir bahçenin depolama havuz hacmi; 1000 X 72 X 22 X 1,5=2.376 m³’dür. Bu miktardaki hacim, havuz ilkbahara kadar bir kere doldurulup, sağanak şeklinde yağan yaz yağmuru ile de hiç takviye edilmeyecekmiş gibi planlanan hacimdir. Bu sonuca göre havuz ebatları; E:25 mt X B:25 mt X Y:4 mt olacaktır.Bu ölçüler, ekskavatör gibi iş makineleri ile kazı+dolgu işlemi beraber yapılır ve ayrıca  kenar setlerin,tabandan itibaren sıkıştırılması unutulmamalıdır.Havuz kenar settinin, taban genişliğinin en az 10 mt ile başlanıp, üst genişliği ise 3 mt ile  bitirilmesi gerekir.Bu işlem, havuzun su basıncı karşısında mukavemetini arttıran istinat duvarı özelliğini sağlayacaktır.Aksi halde, havuzun yıkılması işten bile değildir.(foto sıra no:5)

Daha sonra,malzeme dayanım süresi tercihi ve maliyetine göre ki; dayanımları 3 ile 30 yıl arasında değişir, naylon branda(foto sıra no:3 ve 4),membran kaplama(foto sıra no:1 ve 2) veya kauçuk kaplama malzemeleri ile havuz içi kaplanır.Kaplama esnasında, havuz tabanına en az Ø 110 çapında 2 adet metal boru, havuz tabanından dışarı çıkacak şekilde monte edilir ve izolasyonu sağlanır.Bu borulardan biri temizlik+tahliye içindir.Diğeri ise, filitrasyon sistemine giriş yapacak borudur(bu konu “ filitrasyon sistemi “ bölümünde anlatılmıştır).Ayrıca, havuz üst kısmından da, olası fazla su tahribatını önlemek için tahliye boruları bırakılmalıdır.

Not: havuz yüzeyinden meydana gelecek suyun buharlaşmasını azaltmak için, su yüzeyi(su aynası) çok ince bir naylon ile kaplanmalıdır.

Not: havuz içine yapılan kaplama malzemesinin havuz kenar kısımları, rüzgar almayacak şekilde kesinlikle örtülmelidir.

Not: havuz ister dolarken, isterse de dolduktan sonra, havuz suyuna göztaşı uygulaması yapmak gereklidir.Her ton su için 66 gr göztaşı ,suya atılmalıdır.Bu uygulama , suyun yosunlanmasını engelleyecektir.

Not: foto sıra no:5‘ de tekniğine uygun yapılmamış bir depolama havuzunun, kenar settinin  yıkılması ve kayması sonucu, hemen hemen işe yaramaz bir hale gelmesi görülmektedir.

Not: foto sıra no:1‘de 2.000 m³’lük, foto sıra no:2‘de 4.000 m³’lük, foto sıra no:3‘de 5.000 m³’lük, foto sıra no:4(sel suyu havuzu)‘de 6.000 m³ lük havuzlar görülmektedir.

Not: hangi tip su kaynağı kullanırsak kullanalım,sulama suyu tahlillerinin her yıl düzenli olarak yapılması ve ” su tahlili kriterleri “ bölümünde anlatılan su değerleri kriterlerine uyulması tavsiye olunur.

Follow

Paylaş

Bir ceviz bahçesinin vazgeçilmez unsurlarından biri de DAMLA SULAMA SİSTEMİ’dir.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Önemi: bir ceviz bahçesinde, halihazırdaki en iyi sulama sistemi;(dikim aralığı mesafesinden dolayı), HALKA DAMLA SULAMA SİSTEMİ’dir.Zira; mevcut Mütemadi dripli damla sulama sistemleri, ağaç aralarına da su akıttığından dolayı, hem su israfı, hem de gübre israfı meydana gelmektedir..Ayrıca, daha da önemlisi,suyu tek hat üzerinde damlattığından dolayı, bitki kök sisteminin tamamına hitap edememektedir.

Halka damla sulama sisteminde ise, dripler, ağaç etrafına çevrildiği için,cevizin tüm kök sistemi eşit oranda sulanmış ve gübrelenmiş olacaktır.Zira; ceviz ağacının dal sistemi nasıl ise, kök sistemi de öyledir.

Tanımı: Sistem, su kaynağından başlar ve su, hidrosiklon filtre sisteminden(foto sıra no:1), içindeki pisliklerden temizlenmiş olarak çıkar.Daha sonra sulanacak araziye yönlendirilmiş ana taşıyıcı borulara girer.Bu ana boruların, fidan sırasına denk gelen yerinden, mini vanalar aracılığı ile su lateral(dağıtıcı tali hat) borulara yönlendirilir.Bu tali hatlar, ağaç diplerinden gider ve kör(deliksiz) borulardır.Bu sayede fidan arasındaki boşluklarda su ve gübre israfı olmaz.Lateralin ağaca denk gelen kısmından nozul(manifolt-köprü) aracığılı ile, fidanın dibine serilmiş olan halka şeklindeki dripli damlama borusuna suyun geçişi sağlanır.Böylece, suyun sadece ağaç dibine eşit şekilde akıtılması sağlanmış olur. Bu durum , hedefe bakmadan ateş edip, her seferinde hedefi onikiden vurmaya benzer.Zira suyun ve suyla birlikte gönderilmiş sıvı gübrenin, ağacın kökünden başka gidebileceği hiç bir yer yoktur.(foto sıra no:2 ve 3)

Püf noktası: Sulama sisteminde seçilecek drip debisi, toprak yapısına göre olmalıdır.Zira; toprak çok killi olup da , örneğin; saatte 4 lt akışı olan bir drip seçilirse, su yüzey akışa geçer ve bizim istemediğimiz bölgeler sulanmaya başlar.(foto sıra no:2) Bu da gereksiz su ve gübre kaybı demektir.

Halkalar, genç ceviz fidanında  ,sıkı sarım yapılarak döşenmeli(foto sıra no:2), ceviz geliştikçe ağaç izdüşümü çapından 1/3 oranında, iç taraftan döşenmelidir.(foto sıra no:3)(ağaç etken kök sisteminin, bu bölgede olmasından dolayı)(foto sıra no:4)

Son uygulanan sistemlerde ise, toprak üstünden(açıktan) giden kör boru(lateral)lar , artık toprağın 20 cm altından çekilerek , makineli toprak işlemede, hat üzerinde kalan yabancı otların da, kolayca mücadelesi yapılabilmektedir.(foto sıra no:5)

Follow

Paylaş

Yeni kurulmuş bir ceviz bahçesinde,hali hazırda en doğru sulama sistemi halka damla sulama sistemidir.

Bir damla sulama sisteminin, en hassas kısmı ise FİLİTRASYON SİSTEMİ’dir.

Ekteki fotoda görüldüğü üzere;

Tanımı: bu sistem kabaca, suyun giriş yaptığı hidrosiklon(hunimsi parça) bölümü ile başlar, daha sonra çift taraflı mesh disk filtre sisteminden oluşur ki; su, bu bölümde yapılmış kolektörde toplanarak, ceviz bahçesindeki ana taşıyıcı boruya geçerek, sistemi besler. Hidrosiklon kısmı sudaki kumları temizler.Mesh disk filtreler ise gerek sudan ve gerekse de gübre tankından gelen, kumdan daha küçük ve hafif parçaları süzme işine yarar.

Sisteme, gerekli olduğu hallerde yosun filtresi de ilave edilebilir(dere suyu gibi sular için).

Bu sistemin en büyük avantajı, disk filtre içleri manuel veya otomatik olacak şekilde, suyun basıncı ile istenildiği zaman kendi kendine temizlenebilmektedir.Böylece olası işçilik  hataları da engellenmiş olur.

Kullanımı:yukarı fotodaki sistem, 1.000 ağaçlık bir ceviz bahçesinde kullanılmakta olup ; 3 inc büyüklüğündeki bu sistem, saatte 60 ton suyu temizlemekte ve 3.000 ağaçlık bir bahçeyi de rahatlıkla besleyebilmektedir.

Follow

Paylaş