Bir ceviz bahçesinde, mutlaka yapılması gereken müdahalelerden biri de,

ŞEKİL(form) BUDAMASI ‘dır.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Önemi: meyvesi için yetiştirilen bir ceviz ağacının doğal formu, yuvarlak küre şeklindedir.Kerestelik veya gölgede yetişen ceviz ağaçları ise doğaları ve bulundukları konum gereği ince uzun kavak formunda gelişirler.Ancak ceviz yetiştiriciliğinde istenilen bitki gelişim formunun küre şeklinde olmasıdır.Ceviz ağacı, müdahale olmaksızın da taçlanmasını  kendi kendine yapabilmektedir.Ancak bu taçlanma bizim istediğimiz şekilde olmayabilir.Ceviz ağacında istenilen taç şekli, topraktan itibaren 120-150 cm yüksekliğinde dallanması, yani taçlanması, taç bölgesinde 3-5 adet ana dal olması ve bu ana dallardan da yan dal oluşturmasıdır.Bunun için ceviz fidanı gençken, yani    2-3 toprak yaşında iken,mutlaka müdahale edilmesi gerekir.Örneğin; foto sıra no:1‘de görülen fidanın genel formu gayet iyi iken, tepe sürgünü ve taç bölgesinin altındaki engin dallar genel formu bozmaktadır.Bu dalların, kırmızıyla işaretlenmiş bölgeden erken baharda budanması gereklidir(buna çıplak budama denir).Zira; ileriki yıllarda, bu dalların kesilmesi icap edeceğinden, bitkinin çoğu gelişim enerjisini de heba etmiş oluruz.(aksi takdirde foto sıra no:3‘deki gibi bir ağaç formu bizleri bekliyor olacaktır.)

Ayrıca, ağaç formu bakımından yeşil budama veya yaz budaması dediğimiz ikinci bir müdahale şekli vardır ki bunun da mutlaka yapılması gerekir.Zira,erken baharda yapılan çıplak budama neticesinde, oluşan dal azalmasından dolayı, bitki gövdeye eskisi gibi gıda pompalayacağından dolayı, mevcut dallar çok oburca ileri(tepe)sürgünü verecektir.İşte bu iştahlı giden dallar, haziran ayının 5-10’u arası, tepe budaması yapılarak, genç ceviz fidanını,yan dal vermeye teşvik edilmelidir.Foto sıra no:2  de görüldüğü üzere, yeşil budama yapılmış 3 toprak yaşlı genç bir ceviz fidanı, kesilen tepe sürgününün altından 3 adet yan dal vermiş durumdadır.

Püf noktası: unutulmamalıdır ki, bir ceviz ağacının yan dal sayısı çoksa, meyve sayısı da çok olacaktır.

Kesilen dallara (çıplak budamada)mutlaka ağaç macunu veya bordo bulamacı katkılı sutut sürülerek, yaraların kapatılması gerekir.Yeşil budamada bu işlem zaruri değildir.Budamada kullanılan bağ makası ve testere gibi aletler, daima steril olarak kullanılmalıdır.

Yeşil budamanın, mutlaka gün dönümünden(21 haziran’dan) önce, 5-10 haziran gibi yapılması gerekir.Daha geç yapılacak yeşil budama, yeni çıkacak yan dalların pişmesini ve odunlaşmasını geciktireceğinden dolayı, taze yan dalların kış soğuğuna dayanıklılığını azaltacaktır.Ayrıca yeşil budama, özellikle yan dal verimi yüksek ceviz çeşitlerinde VERİM BUDAMASI olarak da değerlendirilebilir.

Yeşil budamada kesilecek sürgün kısmı, vejetasyon boyu(o yılki sürgün boyu)’nun 1/3 oranının, üstteki 1/3’lük  kısmıdır.

Foto sıra no:3‘de yeşil veya çıplak budaması  yapılmamış, 3 toprak yaşlı genç bir ceviz ağacından da görüleceği üzere, sürgün tepe budaması yapılmadığından dolayı, ağacın taç formu iyi iken üst formu bozulmuş ve yaklaşık her bir ana dalda 140 cm uzunluğunda,(kırmızı çizgi ile işaretlenmiş) verimsiz bir hacim(bölge) meydana gelmiştir.Bu yan dalsız, verimsiz bölge, ağacın gelişimi boyunca, daima böyle boş kalacaktır.

Foto sıra no:4‘de yeşil veya çıplak budaması  zamanında ve doğru bir şekilde yapılmış, ” küre ” şeklindeki formu ile 3 toprak yaşlı genç bir ceviz ağacı görülmektedir.

Budamadaki eksik ve hataların büyük bir kısmı, yatırımcının sıkça dile getirdiği gibi kısaca,” kıyamamak “ kelimesi  ile anlatılabilir.Ancak, unutmamak gerekir ki; sizin kıyamadığınız şey, size zarar verecektir.

Follow

Paylaş

Ceviz  bahçelerinde nadiren de olsa görülen zararlılardan biri de ÇEKİRGE ‘dir.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Nedeni:ceviz vejetasyonu başlangıcı, yani yapraklanma başlangıcı ile beraber,  mayıs ayı sonlarına doğru, havaların ısınması ile birlikte çekirgeler de ceviz dibindeki otların yapraklarından başlamak üzere görülmeye başlanır. Çekirgeler , öncelikle ceviz dibindeki otların sürgün ve yapraklarında  görülür.Erken baharda,anaç çekirgeler yumurtalarını bir takım ot  gövdelerine veya yaprak alt ve üstlerine yumurtalarını bırakırlar(foto sıra no:2). Bu yumurtalar 15 gün gibi kısa sürede, çekirge yavrularına dönüşür(foto sıra no:1).Bu zararlı, yeşil aksamı olan tüm bitkilerin yapraklarını yiyerek beslendiğinden,cevizin yapraklarını da yer ve gerek bitki gelişimine ve gerekse de meyve kalitesine olumsuz etki eder.Bu zararlı, cevizin yapraklarını yediğinden dolayı, yaprakların fotosentez yapmasını zorlaştırdığından veya yok ettiğinden  dolayı, bitkinin gelişim enerjisinde olumsuz etkileri olur.

Çözümü:  öncelikle gözlemin çok önemli olduğunu unutmamak gerekir.Ceviz dibindeki veya çevresindeki otların yaprak ve sürgünlerinin, çekirge oluşumu bakımından takibi yapılmalıdır. Çekirge, ceviz yaprağının kenar kısmını(foto sıra no:3), yaprak kurtları ise yaprağın iç  kısmını yediğinden fark kolaylıkla anlaşılabilir.Mücadelesi ise insektisitlerle yapılabilir. Yapraklanma başlangıcında, yaprak kurtları ve çekirgeler için üretilmiş insektisitler kutu dozajında kullanılarak, 20-25 gün ara ile, iki kez olmak üzere ilaçlama yapılmalıdır. Bu tip  ilaçlamalarda, İYİ TARIM UYGULAMALARI ‘ nda tavsiye edilen insektisitlerin kullanılması önerilir.

 Not:  tüm ilaçlamalarda kullanılacak suyun Ph düzeyi,7.00 seviyesinde olmalıdır.Bu, ilaçların tesiri bakımından önemli bir ayrıntıdır.Ayrıca, ” ilaçlamanın genel kuralları “ bölümünde anlatılan talimatlara uyunuz.

Alternatif çözüm: biyolojik çözüm olarak, ceviz bahçesi içerisinde mümkünse bir kaç tane hindi veya tavuk beslenmesi tavsiye edilir.Bu evcil hayvanlar,çekirge ve sülük gibi bir çok zararlının can düşmanıdır.Hatta hindi ve tavuklar,birçok ölümcül hastalığın nedeni olan keneleri de yiyerek kolaylıkla yok edebilmektedirler.

Not: foto sıra no:3‘de, ceviz yapraklarının, kenar kısımlarının çekirgeler tarafından yenmiş ve tahrip edilmiş hali görülmektedir.

Follow

Paylaş

Bir ceviz ağacının gelişimi ve verimi için olması gereken  OPTİMUM YAPRAK DEĞERLERİ ‘ni inceleyelim.

Ekteki fotoda görüldüğü üzere;

Önemi: yukarıdaki fotoda, ceviz için optimum yaprak değerleri ve alt ve üst sınır değerleri, ceviz bahçemizde her yıl en az bir kez yaptıracağınız yaprak tahlil sonuçlarınızı, kıyaslayabileceğiniz değerlerdir. Tahlil sonuçlarınıza göre, gerekli ise öncelikle eksik değerler konusunda müdahil olmak ve optimum değerlere çekmek gereklidir.Bitki beslemede kullanacağınız gübrelerin, bitki tarafından rahatlıkla alınıp alınamayacağını belirleyen ana etken toprağınızın Ph değeridir.Unutmayınız ki; bitkiyi yönetmenin yolu toprağı yönetmekten geçer.Yukarıdaki kriterlere göre, bitki besleme programı revize edilmelidir.

Not: Doğru bir yaprak tahlil sonucu için, yaprak numunelerinin doğru alınması gerekmektedir.Bu konu, ” cevizde yaprak tahlili: yaprak numunesi nasıl alınır “ bölümünde anlatılmıştır.

Follow

Paylaş

Bir ceviz ağacının gelişimi için istemiş olduğu OPTİMUM TOPRAK DEĞERLERİ ‘ni inceleyelim.

Ekteki fotoda görüldüğü üzere;

Önemi: yukarıdaki fotoda, ceviz için optimum toprak değerleri ile alt ve üst sınır değerleri, ceviz bahçemizde her yıl en az bir kez yaptıracağınız toprak tahlil sonuçlarınızı, kıyaslayabileceğiniz değerlerdir. Tahlil sonuçlarınıza göre, gerekli ise öncelikle Ph ve Kireç değerleri konusunda müdahil olmak ve optimum değerlere çekmek gereklidir.Bu iki değer, bitki beslemede kullanacağınız gübrelerin, bitki tarafından rahatlıkla alınıp alınamayacağını belirler.Toprağınızın yüksek Ph değeri var ise, elementlerin tamamı bitki tarafından alınamayacak demektir.

Follow

Paylaş

Bir ceviz fidanının, araziye dikildikten sonra yıllara göre kök sisteminin gelişimini  inceleyelim.

Ekteki fotolarda görüldüğü üzere;

Tanımı: sağlıklı bir ceviz fidanı, araziye dikildikten sonra, kazık kök sistemi ve  saçak kök sistemi yıllar itibari ile takip edilmelidir.Bahçe içinde seçilen KILAVUZ FİDAN, askıya alınıp , köklerine zarar vermeden tabanı açılarak kök sistemi açığa çıkarılmış ve incelenmiştir.İş makinesi ile tekniğine uygun fidan çukuru açılmış(ki; toprak işleme bölümünde anlatılmıştır) ve halka damla sulama sistemi(ki; damla sulama sistemi bölümünde anlatılmıştır)ile sulanmış olan bu fidanın kök sisteminin , her yöne eşit şekilde gelişmiş olduğu,kazık kökünün de tabana doğru gittiği(foto sıra no:3) gözlenmektedir.Ayrıca, kök sisteminde hastalık ve zararlıya rastlanmamıştır.Bu da bize ceviz fidanının kök sisteminin sağlıklı olduğunu göstermektedir.Ceviz fidanının kök sistemindeki sağlıklı gelişimi, toprak üstü gelişiminden de anlaşılmaktadır.Zira;fidanın toprak yaşına uygun, üst formu ile  5 dallı taç yapısı ve yaklaşık 120 cm yüksekliğindeki uygun taç yüksekliği, ceviz fidanının  gayet sağlıklı olduğu anlamına gelmektedir.

Not:fotolarda görülen bu fidanın toprak yaşı 29 aylıktır ve vejetasyona henüz başlamamıştır.Etken kök derinliği 50 cm dir.

Püf noktası: doğru dozajlarda bir bitki besleme programı yapabilmek için, ceviz ağacının yıllara göre, etken kök derinliğini bilmek gerekir.Bitkinin etken kök derinliği orantılanarak ancak  bitki beslemedeki doğru dozajlar tespit edilebilir.

Sağlıklı bir ceviz fidanının, sağlıklı bir şekilde geliştiği düşünülürse, yıllara göre fidan etken kök derinliği(yanal yarı çap)ve buna bağlı etken toprak hacmi şöyledir;

1.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 30 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,027 m³

2.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 40 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,064 m³

3.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 50 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,125 m³

4.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 60 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,216 m³

5.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 70 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,343 m³

6.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 90 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 0,729 m³

7.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 120 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 1,728 m³

8.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 200 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 8,000 m³

9.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 300 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 22,500 m³

10.toprak yaşı: Etken Kök Derinliği(EKD): 400 cm, Etken Toprak Hacmi(ETH): 64,000 m³

Not:10.yıldan sonra ki ölçülere yıllık % 10’luk bir artış ilave edilmelidir.

Follow

Paylaş